Keto, intermittent fasting, paleo: waarom het ‘ideale’ dieet eigenlijk niet bestaat
Na de overvloedige maaltijden tijdens de feestdagen, is januari voor veel mensen hét moment om aan een nieuw dieet te beginnen. We overlopen de populairste dieettheorieën van het moment op hun voor- en nadelen.
Koolhydraten in diskrediet
De meest traditionele manier om af te vallen is het schrappen van zo veel mogelijk suiker en vet. Onze (groot-)ouders predikten het suikerarm dieet, telden naarstig calorieën (al dan niet in het bezit van een Weight Watchers-pasje), hongerden zich uit met sapkuren of zwoeren bij Montignac. De laatste jaren resulteerden nieuwe wetenschappelijke inzichten in nieuwe diëten. Waar vroeger vetten de grote boosdoener waren, gelden tegenwoordig koolhydraten als dé dikmakers.
Volg je een koolhydraatarm dieet? Dan mag je je vrij te goed doen aan vetrijk voedsel als noten en olie, maar ook aan boter, mayonaise en room. In ruil offer je aardappelen en graanproducten zoals brood op. Groenten en fruit eet je in beperkte mate, want ook die zijn een bron van koolhydraten. Doordat je veel eiwitten eet, behoud je vaak meer spiermassa dan bij andere regimes, maar voedingsdeskundigen uiten ook kritiek op het low-carb dieet. Bevat je voeding veel verzadigde vetten, dan verhoogt dit namelijk het risico op hart- en vaatziekten. Door weinig groenten en graanproducten te eten kan je bovendien tekorten opbouwen aan vitamine B, voedingsvezels en jodium.
Je valt snel af, maar je hebt wel een ijzeren discipline nodig om dit dieet vol te houden. Onder andere Atkins, Dukan en het Mayo-dieet zijn gebaseerd op het terugschroeven van koolhydraten.
Paleo: eten ‘zoals in de oertijd’
Het paleo- of oerdieet grijpt terug naar het eetpatroon van onze voorouders, die als jager-verzamelaars hun voedsel rechtstreeks uit de natuur haalden. Ook hier mijd je bepaalde koolhydraatrijke voedingsmiddelen, om zo af te vallen en de bloedsuikerspiegel te verbeteren. Op het menu staan dus vlees, vis, noten, fruit en groenten. Bewerkte voeding, granen, zuivel, zout en sojaproducten zijn een no-go.
Waar de algemene richtlijn aanraadt 40 tot 70% van onze energie uit koolhydraten te halen, leveren deze met een jagersdieet maar 20% van de energie. Volg je het low-carb dieet, haal je amper 10% van je energie uit koolhydraten.
Keto: slank met vet
Keto werd de afgelopen jaren steeds populairder. Onder andere Pascale Naessens bracht een boek uit om inzicht te geven in het ketogeen dieet. In dit dieet haal je maar 5% van je energie uit koolhydraten. Dit komt neer op maximaal 50 gram per dag. Je functioneert dan in hoofdzaak op vetten (75%) en daarnaast op eiwitten (20%). Door een gebrek aan het uit koolhydraten aangemaakte glucose, zal je lichaam vetzuren verbranden om je van de nodige energie te voorzien. Hierbij ontstaan er zogenaamde ketonen in je bloed. Omdat het een extreem dieet is, val je snel af maar zijn er ook risico’s. Als je dit overweegt, laat je je best begeleiden door een arts of diëtist. Een keertje zondigen is bij dit dieet niet toegestaan, waardoor maar weinigen het volhouden.
Vasten
Ook intermittent fasting (IF) of periodiek vasten kwam de laatste jaren vaak in het nieuws als een doeltreffende manier om kilo’s te verliezen. Het grote voordeel aan dit dieet is dat je niets van je menu moet schrappen. Populair is bijvoorbeeld het 5:2 dieet. Gedurende 5 dagen houd je er een normaal eetpatroon op na met 3000-3500 kcal per dag voor mannen en 2100 à 2500 kcal per dag voor vrouwen. Vervolgens vast je twee dagen. Vrouwen beperken hun voedselinname dan tot 500 kcal en mannen tot 600 kcal. Ook de 16/8-methode krijgt veel navolging. Je eet dan dagelijks binnen een tijdsraam van 8 uur en de overige 16 uur neem je geen calorieën in – je mag dan enkel water, koffie of thee drinken.
Op deze momenten spreekt je lichaam vetreserves aan om energie te genereren. Nadelen kunnen zijn dat je spiermassa verliest, omdat je de richtlijn om de 3 à 4 uur te eten in de wind slaat, of dat je gestuurd door honger ongezondere keuzes maakt. Bij medische problemen is vasten af te raden en ook in sociale situaties kan het een obstakel vormen.
Moet je wel diëten?
Diverse experts zijn het er over eens: als je op lange termijn op een gezond gewicht wil blijven, werkt niets zo goed als een gezond eet- en bewegingspatroon.
Via voedingendieet.com kan je je registeren om te starten met het voedingsbegeleidingsprogramma. Dit kan ook online.
Bron: HLN Joni Horemans 09-01-2021